در سوگ عالم فرهیخته استاد دکتر سیدمحمدباقر حجتی

لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِنْدَ رَبِّهِم

استاد دکتر سیدمحمدباقر حجتی شخصیت نام آشنایی بود که در میان استادان و دانشوران علوم قرآنی به عنوان بنیادگذار این رشته دانشگاهی پس از انقلاب اسلامی شناخته میشود بسیاری از دانشگاهیانی که امروزه در کسوت استادی و معلمی این رشته در های کشور به تعلیم دانشجویان مشغول هستند از شاگردان این استاد گرانمایه به شمار می آیند.

آثار علمی این استاد عزیز و قرآن پژوه کم نظیر از جمله میراث سترگ و مکتوب فاخر این عصر در حوزه مطالعات قرآنی به شمار آید . آثار قلمی این عالم ربانی در قلمرو تعلیم و تربیت بر کسان بسیاری تاثیر گذار بوده و دانشوران این عرصه همواره از آثار درخشان و قلم توانای این فرزانه حکیم بهره مند بوده اند.

استاد حجتی با این که دانش آموخته فلسفه بود اما گویا عشق و دلداگی به ساحت قرآن برای او سرنوشتی دیگر رقم زد و او را از خادمان قرآن قرار داد. اکنون آن شجره طیبه ای که با همراهی دیگر اساتید دلباخته قرآن در سرزمین پهناور ایران اسلامی که مردمانش عاشق قرآن اند – غرس نموده ، بالیده ، به بار نشسته و از ثمرات آن ، وجود این رشته در بیشتر دانشگاهها در مقاطع مختلف است که به علاقه وافر جوانان این مرزو بوم برای تحصیل در این رشته منتهی شده است.

در خصوص ابعاد شخصیت این استاد وارسته میتوان به جود و سخاوت علمی ، دانش دوستی ، مهر و محبت به خاندان اهل بیت علیهم السلام، علاقه مندی وافر به مطرح شدن آموزههای عمیق قرآن در سطوح مختلف دانشگاهی در قالب آموزش و پژوهش های علمی و به روز و پشتکار کم نظیر ایشان در مباحث علمی اشاره کرد.

آثار علمی مرحوم استاد دکتر حجتی اعم از تالیف و ترجمه که به بیش از ۵۰ عنوان بالغ می گردد در محورهای فهرست نگاری نسخ خطی، حوزه تاریخ و علوم قرآنی و تفسیر تحقیقات و پژوهشهای مربوط به مسائل تعلیم و تربیت است از جمله آثار مهم این استاد فرزانه عبارت است از پژوهشی در تاریخ قرآن کریم ، اسباب النزول ، تفسیر کاشف با همکاری استاد دکتر بی آزار شیرازی تاریخ تفسیر و نحو ، اسلام و تعلیم و تربیت ، آداب تعلیم و تعلم در اسلام ترجمه) منیه المرید و آداب المفید و المستفید شهیدثانی) روانشناسی از دیدگاه غزالی، ترجمه تاریخ شیعه علامه محمدحسین مظفر ، فهرست نسخه های خطی کتابخانه های دانشکده الهیات ، کتابخانه ،ملک فهرست موضوعی نسخه های خطی عربی کتابخانه های جمهوری اسلامی ایران بالغ بر ۱۰ جلد . افزون بر این موارد که شامل کتب تالیفی و ترجم های دکتر حجتی است ، میتوان به دهها مقاله علمی به زبان فارسی و عربی در نشریات مختلف اشاره نمود. مرحوم استاد حجتی سفرهای علمی فراوانی به کشورهای مختلف اعم از کشورهای مسلمان مانند عربستان ، عراق ، سوریه ، اردن ، یمن ، الجزایر ، مغرب ، امارات عربی متحده، ترکیه و کشورهای غیر مسلمان مانند کانادا ، انگلستان ، اسپانیا، ایتالیا و سوئد داشتند که همه این موارد برای شرکت در کنفرانسهای علمی و سخنرانی و پژوهش های علمی به شمار می آید.

استادعزیز و گرانمایه همه ما به ملکوت اعلی پیوست و با اجداد طاهرینش ملحق شد کسی که عمر گرانسنگ خود را در راه ترویج معارف الهی و خدمت به قرآن و امت اسلامی سپری کرد و منبعی از نور ، دانش و هدایت بود . به همه شاگردان و علاقه مندان حضرتش تسلیت عرض می کنم

محسن قاسم پور
رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی
دانشگاه علامه طباطبائی