دومین پیش نشست همایش الهیات کاربردی

دومین پیش نشست همایش الهیات کاربردی با عنوان "الهیات کاربردی و سایر حوزه های دانشی" در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی در تاریخ 22 خرداد 1403 برگزار گردید. شعار این همایش "الهیات و حل مسائل دنیای واقعی: از حرف تا عمل" بود. این نشست و با حضور ریاست محترم دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبائی و ریاست محترم دانشکده الهیات دانشگاه تهران و جمعی از اساتید منعقد گردید.
هدف از این پیش نشست گفت و گو و تبادل نظر میان اساتید و صاحب نظران حوزه های الهیات کاربردی و دانشجویان رشته های گوناگون بود.
جناب آقای دکتر خلعتبری ریاست محترم دانشکده الهیات با طرح سئوال جلسه را آغاز نمود و اینکه چرا نبایستی ما با جامعه مرتبط باشیم؟ دانشگاه به وجود آمد تا مشکل جامعه را حل کند. به عبارتی الهیات باید در مسیری باشد که مشکل جامعه را حل کند. بنابراین اولا این فکر باید کنارگذاشته شود که ما یکسری درس های نظری می خوانیم و یک پایان نامه نظری ارائه می دهیم و همین و بس. دانشجویان با انگیزه ای باید وارد این عرصه شوند که بخواهند مشکل جامعه را حل کند. دانشجویان باید با اراده باشند. در نتیجه : دانشجو باید اولاً درس خوانده تربیت شود و دوماً اهل درد باشد که در راستای رفع مشکل جامعه باشد. مزایا را بشناسد تا بتواند خدمات خود را ارائه دهد.
در ادامه جناب آقای دکتر واعظی ریاست محترم دانشکده الهیات دانشگاه تهران به این نکته اشاره نمود که در رنسانس، الهیات چون کاربردی نبود، در صحنه اجتماع وارد نشد. بنابراین ما باید به این پرسش پاسخ دهیم که در عصر پارادایم چهارم، الهیات ما در کجا قرار دارد؟ به عنوان یک انسان الهیاتی، باید در مسائل آینده نگری و برنامه ریزی شود و خلاهای جامعه حل شود. به علاوه باید آثار و نتایج افکار الهیاتی در جامعه دیده شود، باید آثار آن برای مردم ملموس باشد. به عبارتی باید شفاف سازی صورت بگیرد و تبیین گردد که معنویت در کجای زندگی بشری جا دارد. بدین منظور لازم است نخست شاخصه های الهیات کاربردی مشخص شود. و سنجه ای برای ارزیابی وجود داشته باشد. الهیات در تمام ابعاد زندگی انسان نفوذ دارد ؛ یعنی انسان باید تابع بایدهایی باشد که الهیات آنرا میسازد. در اسلام این ظرفیت وجود دارد و دانشمندان و دانشگاه های جهان نیز تمایل به بهره برداری و استفاده از این ظرفیت ها را دارند.
سخنان جناب آقای دکتر نظری توکلی استاد دانشگاه تهران، پاسخ به سئوال بسیاری از دانشجویان بود که چه طور می توان الهیات را از حوزه نظر به حوزه عمل و کاربرد وارد نمود. تعریف آقای دکتر توکلی، از الهیات کاربردی، "الهیات در بستر جامعه است". به طور کلی سه رویکرد در الهیات کاربردی تعریف می شود: الهیات در فضای زندگی، الهیات در فضای کسب و کار والهیاتی که معطوف به حل مساله باشد. "الهیات همگرا" واژه مختار ایشان است که الهیاتی که مسائل جامعه را از طریق مطالعات میان رشته با تعریف بین رشته ای حل کند. به این معنا که "زوایای مختلف یک مساله با تکیه بر چند رشته حل شود". در این صورت، الهیات یکی از رشته هایی است که میتواند مشکلات را حل کند. و لذا اگر بخواهیم مسئله جامعه را حل کنیم باید مشارکت گروهی (کار تیمی) صورت بگیرد. در چنین صورتی الهیات کاربردی، الهیاتی کارآمد شده و لذا وارد کسب و کار نیز خواهد شد.
جناب آقای دکتر شریفی استاد دانشگاه علامه طباطبائی از پژوهش های خویش در این راستا و دغدغه اشتغال دانشجویان علوم و حدیث سخن گفته و به طور خاص با توجه به فلسفه دانشگاه، رسالت دانشگاه و هزینه های صرف شده جهت تربیت دانشجویان، از چندین پیشنهاد کاربری نظیر تربیت مربی قرانی کودک، مترجمی زبان قرآن سخن به میان آورد.
جناب آقای دکتر تک فلاح استاد دانشگاه علامه طباطبائی هدف از الهیات کاربردی را حکیم پروری دانسته به این معنا که در بحث پژوهش باید "تکلیف مدار نتیجه گرا باشیم و هم حسن فاعلی و هم حسن فعلی داشته باشیم". راهکار این موضوع ایجاد  نسل جدیدی از رشته های الهیاتی است. بدین منظور نخست باید نسبتِ مسائل جامعه به رشته های الهیات احصا گردد و بر مبنای آن رشته های جدید تاسیس گردد.
 سرکار خانم دکتر عبدخدائی استاد دانشگاه علامه طباطبائی و بنیان گذار استارتاپ اسکیلاس، با اشاره به سخنان آقای دکتر توکلی از چالش های خویش در محیط استارتاپی سخن گفت. او جلسه را اینگونه به پایان رساند که  در مرحله پس از مطالعات بین رشته ای و ورود به محیط کارآفرینی، یک فرد الهیاتی با چه چالش هایی مواجه میشود؛ چالش هایی نظیر چالش های فرهنگی و مفهومی، چالش های منطقی، چالش های ایدئولوژکی و چالش های محیطی برخی از چالش هایی است که کارآفرین الهیاتی با آن مواجه است و هم در حوزه نظر و هم در حوزه عمل باید برای آن تدبیر اندیشید.  
در انتهای جلسه بنابراین گردید تا این قبیل جلسات در راستای شفاف شدن ادبیات بحث و چاره اندیشی ادامه یابد. 
لازم به ذکر است اولین پیش نشست این همایش در دانشکده الهیات دانشگاه تهران و با عنوان " اشتغال زایی در رشته های الهیات" در تاریخ 3 اردیبهشت 1403 برگزار گردیده بود.